77. rocznica powrotu Dębna do Macierzy
Dziś (4.02.) w południe burmistrz Dębna Grzegorz Kulbicki, wiceprzewodniczący Rady Miejskiej Dębna Władysław Sokalski, Maria Mazur prezes Zarządu Koła Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych oraz Zdzisław Pyra prezes Zarządu Oddziału Związku Inwalidów Wojennych RP złożyli kwiaty i zapalili znicze przed Pomnikiem Żołnierzy Radzieckich. To wyraz upamiętnienia powrotu Dębna do Macierzy oraz oddania hołdu poległym żołnierzom radzieckim, którzy pod koniec II wojny światowej zginęli na ziemiach polskich.
Uroczystości odbywają się corocznie 4 lutego, choć od kilku lat dębnowscy regionaliści jako datę wkroczenia armii radzieckiej do Dębna podają 31 stycznia 1945 r. Przestano też nazywać to wydarzenie Wyzwolenie Dębna, zastąpiono je określeniem powrót ziem do Macierzy. To już 77 lat polskiego Dębna.
Na profilu Biblioteki Publicznej w Dębnie czytamy: 31 stycznia 1945 r. w godzinach wieczornych armia radziecka wkroczyła do Dębna od strony wschodniej. Miasto zostało zajęte bez żadnego oporu ze strony niemieckiej. 2 i 3 lutego kilka samolotów Luftwafte dokonało ostrzału miasta i zrzuciło kilka bomb, w których spłonęły dwa prywatne budynki, a kilka zostało lekko uszkodzonych. Wraz z wkroczeniem armii czerwonej rozpoczęły się liczne egzekucje, grabieże, gwałty kobiet i nieustanne palenie budynków. Wiele zdesperowanych starszych osób odebrało sobie życie. Ofiar było bardzo dużo, tak, że w połowie lutego prawie na każdym podwórku i ogródku zostały wzniesione prowizoryczne groby. Przy ulicy Mickiewicza żołnierze radzieccy dokonali egzekucji ludności z całej kamienicy w odpowiedzi na strzały, jakie z niej padły.
13 lutego wszyscy mieszkańcy zostali zmuszeni do opuszczenia miasta, (Neudamm-Dębno, przeszłość i teraźniejszość, ks. Roman Jachimowicz, 1999 r.).
Na podstawie Komunikatu Wojennego Naczelnego Dowództwa Armii Czerwonej na oficjalną datę wyzwolenia Dębna wyznaczono na 4 lutego.
Więcej można przeczytać w publikacji Łukasza Lewandowskiego i Lecha Łukasiuka pt. „Dębno 1945-1948 cz.1”, która dostępna jest w dziale zbiorów regionalnych dębnowskiej biblioteki.
Wydział Planowania i Rozwoju