Savoir – vivre dla i wobec osób z niepełnosprawnością

Apel osoby pełnosprawnej:

• Nie zawsze wiem jak się wobec Ciebie zachować – pomóż mi w kontaktach z Tobą
• Nie zawsze wiem czy powinienem zwracać się bezpośrednio do ciebie – nie wiem czy życzysz sobie w kontaktach ze mną
• Najbardziej boję się samego siebie w kontaktach z Tobą – pomóż mi pozbyć się tego lęku
• Jeżeli potrzebujesz pomocy – po prostu mnie poproś – udziel mi wskazówek jak mam ci pomóc
• Pozwól  mi Tobie współczuć – nie potępiaj mnie za moje zachowania – nie chcę Cię urazić
• Zmień swoją postawę – nie bądź roszczeniowy
• Nie odwracaj się od świata i od ludzi – Twoja bierna postawa powoduje moje poczucie winy i strachu przed kontaktami z Tobą
• Czasem wydaje mi się, że winisz mnie za swoją niepełnosprawność
• Pomóż mi zrozumieć  Twoje potrzeby – chcę Cię poznać!
• Wybacz mi moją nietolerancję – ona wynika przede wszystkim z braku kontaktu z osobami takimi jak ty, braku wiedzy na temat Twoich potrzeb i trudności w funkcjonowaniu
• Nie traktuj mojej niechęci niesienia pomocy jako przejawu mojej litości

Apel osoby niepełnosprawnej

• Nie godzę się na Twoją litość – niepełnosprawność jest wpisana w moje życie, skoro ja mogę z tym żyć – Ty musisz to zaakceptować – ZOBACZ WE MNIE CZŁOWIEKA
• Zwracaj się bezpośrednio do mnie – jeśli mnie nie rozumiesz poproś bym powtórzył – zauważ mnie – zauważ, że się staram
• Najbardziej boję się braku Twojej akceptacji
• Widzę świat taka samo jak Ty – chcę korzystać z życia tak samo jak Ty
• Pomóż mi walczyć o moje prawa
• Nie traktuj mnie jak szablonu, karty przetargowej – jeżeli proszę Cię o pomoc nie uznawaj tego od razu za oszustwo  - spróbuj postawić się w mojej sytuacji
• Tratuj mnie podmiotowo – zamiast kaleka, niepełnosprawny/ - na używaj takich zwrotów jak OSOBA z niepełnosprawnością, OSOBA niepełnosprawna
• Zachowuj się naturalnie – to, że  jestem niepełnosprawny nie znaczy, że potrzebuję specjalnego traktowania
• Spytaj mnie o zdanie zanim postanowisz wypowiedzieć się w mojej sprawie
• Szanuj moją przestrzeń osobistą
• Patrz mi w oczy

Jak się zachowywać? Kilka praktycznych wskazówek . Uwzględniających konkretny rodzaj niepełnosprawności.

Osoby korzystające z wózka lub niepełnosprawne ruchowo

1. Nie pochylaj się nad osobą na wózku, aby się przywitać.
2. Nie traktuj takiej osoby jako stojaka lub wieszaka na ubrania.
3. Nie pchaj ani nie dotykaj czyjegoś wózka, ponieważ stanowi on część przestrzeni  osobistej tej osoby.

Osoby niewidome lub niedowidzące

1. Zanim nawiążesz kontakt, uprzedź  o tym osobę niewidoma (przedstaw się).
2. Idąc z taką osobą opisuj otoczenie i wskazuj przeszkody.
3. Wskazuj osobie drogę, podaj konkretne wskazówki  niewymagające orientacji wzrokowej.

 Osoby niesłyszące lub niedosłyszące

1. Jeśli nie rozumiesz, co mówi osoba niesłysząca lub niedosłysząca, poinformuj ją o tym.
2. Podczas rozmowy patrz na osobę niesłyszącą lub niedosłysząca=ą.
3. Zanim zaczniesz rozmowę upewnij się, że taka osoba patrzy na ciebie.
4. Mów z twarzą zwróconą do rozmówcy.
5. Mów wyraźnie, nie żuj gumy, nie zasłaniaj ust.

Osoby o odmiennym wyglądzie

1. Jeżeli widzisz osobę, która wygląda inaczej, po prostu uśmiechnij się do niej.
2. Jeżeli możesz, zacznij rozmowę i włącz tę osobę do wszelkich toczących się działań.

Osoby cierpiące na epilepsję (padaczkę)

1. Jeśli ktoś dostaje ataku padaczki, nic nie można zrobić, aby ten atak powstrzymać. Jeśli osoba ta przewróciła się, upewnij się, że jej głowa jest bezpieczna i czekaj aż atak minie.
2. Gdy atak minie, osoba ta może czuć się zawstydzona i przestraszona. Spróbuj zapewnić jej odosobnione miejsce, aby mogła się uspokoić.

Osoby z niepełnosprawnością intelektualną

1. Zwracaj się do takiej osoby używając jasno sformułowanych zdań i prostych słów.
2. Nie używaj języka dziecięcego, ani nie traktuje protekcjonalnie takich osób.
3. Bądź cierpliwy i daj Twojemu rozmówcy wystarczającą ilość czasu, jeżeli ma trudności z podejmowaniem szybkich decyzji.

• Ulotka (PDF, 610KB)