Konferencja pt. „Cmentarze zbrodni. Wyniki badań i ekshumacji ostatnich lat prowadzonych na dawnych i obecnych ziemiach Rzeczpospolitej"

Organizacja konferencji - poruszającej m.in. problematykę legionów Piłsudskiego i armii generała Hallera - wpisuje się w tegoroczne obchody stulecia niepodległości Polski.

Idea zorganizowania konferencji w niewielkiej wsi położonej na dawnym i obecnym zachodnim pograniczu ziem polskich powstała w oparciu o doświadczenia specjalistów współpracujących przy miejscowym projekcie badawczym (Projekt Chwarszczany), którzy od lat biorą również udział w pracach ekshumacyjno-archeologicznych na terenie Polski, Ukrainy, Litwy, Białorusi.

Organizacja naszej konferencji na ziemiach nadodrzańskich poza znaczącymi ośrodkami naukowymi ma niezwykle istotny wymiar edukacyjno-historyczny. To tutaj po II wojnie światowej przesiedlono znaczną część boleśnie doświadczonej zbrodniami ludności Kresów Wschodnich Rzeczpospolitej i na tych ziemiach żyją do dzisiaj potomkowie wielu przesiedleńczych rodzin. Chcielibyśmy przybliżyć mieszkańcom tych terenów, w tym starszej młodzieży szkolnej i studentom, fragmenty trudnej i nie zawsze powszechnie znanej historii naszych dziejów. Na nasze zaproszenie część referentów będą stanowili pracownicy i współpracownicy Instytutu Pamięci Narodowej.

Nie zapominamy oczywiście o promocji Chwarszczan i regionu. Prelegenci najpierw zwiedzą kaplicę zakonu templariuszy – jedną z najstarszych budowli ceglanych na naszych ziemiach wpisaną na listę stu najcenniejszych zabytków architektury w Polsce.

Konferencja rozpoczyna się o godz. 9.30 w Sali Oberży Templum. Jako pierwszy wystąpi Profesor Andrzej Kola – jeden z najważniejszych badaczy cmentarzy katyńskich w Charkowie (1994-96) i Kijowie-Bykowni (2001-2011).

W kolejnych wystąpieniach przedstawione zostaną między innymi wyniki badań dotyczących poszukiwań grobów legionistów Józefa Piłsudskiego, poszukiwań mogił żołnierzy września 1939, badań i ekshumacji zbrodni wołyńskiej, cmentarzy obozów jenieckich, a także wyniki poszukiwań grobów żołnierzy wyklętych i ofiar zbrodni służb bezpieczeństwa.

Uzupełnieniem konferencji będzie prelekcja z wystawą dotyczącą armii gen. Józefa Hallera zatytułowaną „Armia Błękitna w walkach o niepodległość Polski 1917-1920", zrealizowaną w ramach projektu naszego Partnera – Biura Dokumentacji Zabytków ze Szczecina.

Zachowaniu w pamięci tego co wydarzyło się w przeszłości będzie służyła publikacja treści wystąpień skierowana do szerszego grona odbiorców, którą przekażemy do regionalnych i szkolnych bibliotek. Wydawnictwo zostanie zrealizowane m.in. dzięki wsparciu finansowemu Starostwa Powiatowego w Myśliborzu, Nadleśnictw Dębno i Różańsko, Gminy Dębno.

Zapraszamy do uczestnictwa w konferencji (kontakt w sprawie rezerwacji miejsc – tel. 604 273 616, e-mail:kolosowski@chwarszczany.pl).

Chwarszczany 12 kwietnia (czwartek) 2018

Program konferencji: „Cmentarze zbrodni. Wyniki badań i ekshumacji ostatnich lat prowadzonych na dawnych i obecnych ziemiach Rzeczpospolitej”

8.20-9.20 – Zwiedzanie kaplicy templariuszy

• Dr Przemysław Kołosowski (Muzeum Templariuszy w Chwarszczanach)
  Skarb templariuszy – kaplica zakonna w Chwarszczanach
• Mgr Maciej Sałański (Stowarzyszenie Szlak Templariuszy)
  Między ziemią a niebem. Próba interpretacji symboliki średniowiecznych polichromii kaplicy zakonnej w Chwarszczanach

9.30-11.00 – Otwarcie konferencji (Sala Oberży Templum)

• Otwarcie konferencji
• Prof. Andrzej Kola (Toruń)
  Kijów – Bykowania. Czwarty cmentarz katyński w świetle archeologii
• Prof. UŁ dr hab. Wiesław Lorkiewicz (Katedra Antropologii WBiOŚ, Uniwersytet Łódzki)
  Karta z historii badań miejsc kaźni Polaków na Wschodzie - prace ekshumacyjne w Katyniu w 1995 roku

11.00-11.10 Przerwa

11.10-12.30

• Dr Dominika Siemińska (Biuro Poszukiwań i Identyfikacji - IPN Warszawa)
  Poszukiwania i ekshumacje legionistów Piłsudskiego w Kostiuchnówce, Jabłonce i Kuklach na terenie Wołynia
• Mgr Agnieszka Osiak (Biuro Dokumentacji Zabytków w Szczecinie)
  Żołnierze Błękitnej Armii w walkach o granice odrodzonej Polski – straty, pochówki, upamiętnienia
  Wystąpienie w nawiązaniu do wystawy zatytułowanej „Armia Błękitna w walkach o niepodległość Polski 1917-1920" (projekt Biura Dokumentacji Zabytków ze Szczecina, wystawa w sali muzealnej)
• Mgr inż. Cezary Augustyniak (Nadleśnictwo Dębno – Lasy Państwowe)
  Wprowadzenie do filmu „Inka. Są sprawy ważniejsze niż śmierć” (w trakcie wystąpienia zwiastun, projekcja całego filmu w sali muzealnej)
• Pytania i dyskusja

12.30-12.50 Przerwa

12.50-14.40

• Dr Dominika Siemińska (Biuro Poszukiwań i Identyfikacji - IPN Warszawa)
  Poszukiwania i ekshumacje żołnierzy września 1939 roku na Kresach
• Dr Leon Popek (Biuro Poszukiwań i Identyfikacji - IPN Warszawa)
  Ludobójstwo na Wołyniu w latach 1943-44. Stan badań, prace ekshumacyjne i upamiętnienia
• Dr hab. n med. Iwona Teul (Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie)
  Ofiary zbrodni wołyńskiej w świetle badań antropologicznych (Gaj, Ostrówki)
• Dr Przemysław Kołosowski (Muzeum Chwarszczany)
  Wyniki badań masowych grobów nazistowskiego obozu jenieckiego w Pikulicach pod Przemyślem
• Pytania i dyskusja

14.40-15.00 Przerwa

15.00-17.00

• Mgr Michał Nowak (Biuro Poszukiwań i Identyfikacji - IPN Warszawa)
  Stary Grodków – miejsce odnalezienia partyzantów Narodowych Sił Zbrojnych ze zgrupowania Henryka Flamego „Bartka”
• Mgr Adam Falis (ARCHEFACH – Warszawa)
  Badania poszukiwawczo-ekshumacyjne prowadzone na terenie Aresztu Śledczego w Białymstoku w latach 2013-2016
• Mgr Michał Ruczyński (Biuro Poszukiwań i Identyfikacji - IPN Szczecin)
  Poszukiwania i ekshumacje ofiar totalitaryzmów na Pomorzu Zachodnim
• Dr Andrzej Ossowski (Zakład Genetyki Sądowej, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie)
  Możliwości identyfikacji ofiar holocaustu i zbrodni ludobójstwa przy zastosowaniu najnowszych metod medycyny sądowej
• Mgr Michał Siemiński (Biuro Poszukiwań i Identyfikacji - IPN Warszawa)
  Antoni Dołęga - ostatni niezłomny
• Pytania i dyskusja
• Podsumowanie

W imieniu organizatorów
dr Przemysław Kołosowski